Vijf jaar zonder een museum voor moderne kunst volstaat !

Communiqué – januari 2016.

 

Wij pleiten voor de uitvoering van een oplossing die de verzameling 20^ste en 21^ste eeuw SNEL de plaats geeft die ze verdient binnen de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.

Deze toestand heeft lang genoeg geduurd. Vijf jaar na de eigenmachtige en schandalige sluiting van het Museum voor moderne kunst, is het geen dag te vroeg om deze aanslag op de intelligentie en de democratie ongedaan te maken.

 

Sinds februari 2011 is het Brusselse museum voor moderne kunst gesloten enkel en alleen omwille van de beslissing van de directeur. Dit is een inbeslagname van ons patrimonium, niet meer en niet minder! Een verbanning van vijf jaar naar de reserves door de beslissing van één man, een man alleen, zonder enig overleg, noch met de kunstwereld, noch met de verantwoordelijken uit de politieke wereld.

Het misprijzen voor het publiek dat nochtans eigenaar is van dit patrimonium, is onaanvaardbaar. Het uitblijven van een beslissing die toelaat de verzameling in goede omstandigheden te tonen, is dat evenzeer. Met een ongeschonden verontwaardiging nemen wij acte van de vijfde verjaardag van de verdwijning van de verzameling moderne kunst waarvoor architect Roger Bastin, in het hart van de hoofdstad, een boeiend architecturaal project en een ingenieuze lichtput ontwierp.

Musée sans musée – Museum zonder museum (MSM – MZM) werd opgericht in 2011, op het moment van de aankondiging van de sluiting van het museum voor moderne kunst. Wij zijn niet van plan te zwijgen, niet minder in 2016 als in 2011. Via onze mededelingen, betogingen en performances blijven wij protesteren tegen de ongelooflijke beslissing van de museumdirecteur als tegen het schuldig verzuim van de politieke en administratieve instanties.

In tegenstelling tot de provocerende uitspraken van de directeur heeft de moderne – en hedendaagse – kunst in België wel degelijk bestaan en dat doet ze nog steeds. De verzamelingen van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten getuigen van een belangrijk deel van de Belgische en internationale kunstgeschiedenis en de kunstwerken verworven via schenking of aankoop, verdienen onze aandacht. Ze dienen voor elk publiek toegankelijk te zijn.

Vijf jaar betekent een cyclus in het lager, secundair en hoger onderwijs. Jongeren die het contact wordt ontzegd met het artistieke discours dat hun kritische zin en esthetisch aanvoelen kan ontwikkelen, hebben het recht deze werken te ontdekken in een museale omgeving de 21^ste eeuw waardig. De musea, net zoals andere culturele instellingen, dienen een rol te spelen in het zich toe eigenen van een gemeenschappelijke en/of gedeelde cultuur. Een cruciaal punt in de huidige maatschappelijke context, waar niet meer aan herinnerd dient te worden.

De vrijgekomen zalen moderne kunst worden vandaag ingenomen door een “Musée Fin-de-siècle Museum” – zijnde een museum van de 19^de eeuw – de wens van de directeur en zogenaamd aantrekkelijk voor de toerist, het bevoorrechte publiek van de KMSKB. Het “Musée Magritte Museum” illustreert deze wetenschappelijk verwerpelijke en economisch gestuurde denkwijze die leidt tot het oprichten van ‘musea binnen het museum’, een ontwikkeling die wij sinds jaren energiek afwijzen. Een bedroevende en onaanvaardbare museale politiek die zweert bij evenementen en de verleidingen van de culturele marketing.

Het is evenzeer belangrijk de onaanvaardbare staat waarin zich de verzameling oude kunst bevindt, te vermelden en dit rampzalig beheer van ons patrimonium af te wijzen. Het is hoog tijd dat alle burgers opnieuw kunnen genieten van de volledige verzameling van de KMSKB. Openbare instellingen moeten meer dan ooit hun verantwoordelijkheid opnemen ten aanzien van de democratie en cultuurparticipatie.

De vijf ministers die zich de laatste vijf jaar opvolgden, deden enkel alsof ze zich met dit dossier bezighielden. Ondanks de overvloedige intentieverklaringen, kwam er van niemand een oplossing die op korte termijn kan worden uitgevoerd. Gebrek aan tijd, visie, daadkracht? De optie de verzameling moderne kunst op andere locaties in de hoofdstad tentoon te stellen, lijkt vandaag museaal en financieel niet langer realiseerbaar. De huidige staatssecretaris, Mevrouw Elke Sleurs, bevestigde onlangs haar wil de uitbreidingen van het museum voor oude kunst aan de Regentschapsstraat, die ontruimd werden wegens gezondheidsredenen, te saneren om er de verzameling moderne en hedendaagse kunst in onder te brengen. Volgens haar volstaan deze 3000 m2 en schaadt dit op geen enkele wijze het project van het departement oude kunst.

Dus, genoeg getalmd! Indien deze oplossing wordt weerhouden, laat ze dan snel van start gaan. Het is onaanvaardbaar de burgers nog langer te laten wachten.

 

Een franstalige versie van deze tekst verscheen in La Libre Belgique, 20 januari 2016

In Brussel is het Museum voor moderne kunst reeds 4 jaar gesloten.

Communiqué – 8 februari 2015

De burgerbeweging Musée sans Musée/Museum zonder Museum bestaat vier jaar. Ze ontstond uit de verontwaardiging over het feit dat de verzameling moderne en hedendaagse kunst van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in februari 2011 zomaar in de reserves verdween. Docenten, kunstenaars, cultuurverantwoordelijken en veel burgers vonden deze sluiting onzinnig en niet strokend met de doelstellingen die behoren tot de KMSKB : het bewaren, tonen en duiden van de kunstwerken die haar zijn toevertrouwd.

De sluiting van het Museum voor moderne kunst ontneemt het publiek sinds vier jaar de mogelijkheid kennis te maken met een verzameling van hoge kwaliteit. Wij denken vooral aan jongeren, leerlingen en kunststudenten die verplicht zijn musea in eigen land of het buitenland te bezoeken. Dit is een beschamende situatie gezien het huidige klimaat waarin culturele instellingen, hier en elders, op zoek zijn naar creatieve middelen om hun patrimonium aan het meest diverse publiek te presenteren.

MsM/MzM vecht ook ten stelligste de recente logica aan van de « pastilles musea » : Magrittemuseum, Fin-de-sièclemuseum (ongelukkige benaming). Wij pleiten voor de reïntegratie van de verzameling 20ste en 21ste eeuw in de museumzalen op basis van een coherent, pertinent en uitdagend museaal verhaal. Een publieke culturele instelling kan en mag zijn museumpolitiek niet afhankelijk maken van commerciële in plaats van wetenschappelijke doeleinden. Er zijn steeds meer private centra voor hedendaagse kunst in Brussel. Dit fenomeen kan alleen maar profiteren van een publiek museaal aanbod van hoge kwaliteit.

Mevrouw Elke Sleurs is sinds 2011 de vijfde persoon verantwoordelijk voor wetenschapsbeleid. Haar voorgangers zijn nooit verder geraakt dan intentieverklaringen. De Staatssecretaris benadrukt de noodzakelijke deelname van de Federale Wetenschappelijke Instellingen aan de budgettaire gezondmaking. Maar voor MSM/MZM hebben de KMSKB vooral dringend nood aan een museale herinvestering : beheer van de gebouwen, renovatie, modernisering, kwaliteit van de publiekswerking, enz. De elementen die doorsijpelen gaan, zo menen wij, in de richting van onze bezorgdheden.

MsM/MzM herhaalt zijn vragen die ongewijzigd zijn sinds februari 2011. Deze betreffen vooral het Museum voor moderne kunst, ook al is dit niet het enige dringende dossier binnen de KMSKB :

• De snelle heropening van het Museum voor moderne kunst d.w.z. het publiek tentoonstellen van de verzameling, sinds 2011 ontoegankelijk, in de beste museale omstandigheden.
• De snelle uitvoering van een kwaliteitsvolle tijdelijke oplossing in afwachting van een definitieve heropstelling.
• Een fundamentele reflectie – colloquium of raadplegingen – met alle betrokken partijen (inclusief niet-institutionele) over de inzet van een nationaal museum voor moderne kunst in Brussel. Daaraan gekoppeld het nodige prospectiewerk : de verderzetting van de logica van « musea binnen een museum » of de keuze voor een andere samenhang ?
• Het juist en ononderbroken informeren van de publieke opinie betreffende de ontwikkeling van het dossier wat meteen een manier is om de bevolking te sensibiliseren voor politiek-culturele vragen. Een opdracht dus, voor de politiek.

De recente debatten over budgettaire bezuinigingen in het culturele veld geven ons de gelegenheid te herhalen hoezeer cultuur, naast het feit dat het zin en verbondenheid creërt- en dat is geen onbeduidend detail in de huidige context – ook een machtige economische factor is.   Een museum waarvan de meerderheid van de werken zich in de reserves bevindt, kan zich deze dynamiek uiteraard niet aanmeten.

Wij pleiten dus voor een oplossing die, vóór februari 2016, zijnde 5 jaar na de sluiting, het Museum voor moderne kunst haar rechtmatige plaats teruggeeft temidden van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.

MSM-MZM,

en de duizenden die de petitie ondertekenden overhandigd aan minister P. Magnette (feb. 2012), al diegenen die regelmatig deelnamen aan de manifestaties in het museum waaronder veel kunststudenten, al diegenen die de actualiteit rondom het Museum voor moderne kunst volgen via de blog van MsM en van MzM en via facebook…

Collectie Moderne Kunst naar Museum voor Schone Kunsten

De kogel is door de kerk. De collectie moderne kunst van het KMSKB gaat terug naar de Musea voor Schone Kunsten op de Kunstberg. Dat heeft staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Elke Sleurs (N-VA) beslist. De musea reageren afwachtend: “De werken moeten nog starten, en er is nog altijd geen budget of timing.”

De collectie Moderne Kunst wil Sleurs nu onderbrengen op de Kunstberg. Daar staat nog 3000 m² leeg.

De collectie van moderne kunst zal er komen in het Museum voor Schone Kunsten, op de Kunstberg in Brussel. “Daar is 3000m² voorhanden, die ruimte gaan we renoveren”, zegt Sleurs. “Het is van bij aanvang al mijn bedoeling om de collectie Moderne en Hedendaagse Kunst samen te houden, en dat kan op die locatie. Dat zal iedereen ten goede komen, Brusselaars, Belgen en de internationale gemeenschap.” Sleurs benadrukt ook dat het Fin-de-Sièclemuseum, in tegenstelling tot eerdere berichten, niet zal moeten wijken voor de collectie Moderne Kunst.

Asbest
De musea voor Schone Kunsten bevestigen dat er duizenden vierkante meters onbenut zijn in het gebouw op de Kunstberg. “Dat deel van het gebouw is al tientallen jaren gesloten omdat er asbest verwijderd moet worden. Die werken moeten nog starten, maar er is nog geen budgettaire analyse gemaakt en er is nog geen duidelijke timing”, bevestigt Colette Janssen van de Musea voor Schone Kunsten.

Die lange termijnplanning baart de musea duidelijk zorgen. “Er is nu duidelijkheid waar de collectie komt, maar wanneer gaan we de kunstwerken aan het publiek tentoon kunnen stellen? Ik hoop dat het geen project op lange termijn wordt, maar ik vrees ervoor”, zegt Janssen.

Ook Sleurs zelf wil zich niet vastpinnen op een timing. “Da’s altijd moeilijk. Binnen de regering en de Regier der Gebouwen worden nog de nodige fondsen gezorgd. Ik pin mij liever niet vast op een timing, maar ik hoop de renovatie nog op gang te trekken tijdens mijn legislatuur.”

Ceci n’est pas un musée
Dat de collectie moderne kunst niet naar de recent aangekochte Citroëngarage gaat, werd vorig jaar al duidelijk. Een droom van de Brusselse minister-president Rudi Vervoort, een nachtmerrie voor staatssecretaris Sleurs.

“Ik ben daar van bij het begin duidelijk in geweest. Ik ga geen collectie uitlenen die perfect kan worden tentoongesteld in de Musea voor Schone Kunsten, om die collectie dan onder te brengen in een garage. Een garage is geen museum. Het gebouw is totaal ongeschikt als museum. Ceci n’est pas un musée” zegt Sleurs aan FM Brussel.

Voorlopig blijft onduidelijk welke collectie er dan wel in de Citroëngarage tentoon gesteld zal worden. Het Gewest wil een beroep doen op privécollecties, of op stukken uit de kunstverzamelingen van Belfius of Proximus.

Vanderborghtgebouw
Donderdag lekte in La Libre Belgique uit dat de stad Brussel het Vanderborghtgebouw zou willen verkopen. Vorig jaar was nog afgesproken dat de collectie Moderne Kunst naar daar zou verhuizen. Nu lijkt ook dat gebouw een lege doos geworden.

 

door LQ © brusselnieuws.be. Brussel. 12/12/2015

Museum voor Moderne Kunst al 4 jaar gesloten

De burgerbeweging Museum zonder Museum (MzM) vraagt de snelle heropening van het Museum voor Moderne Kunst. Op 1 februari was het precies vier jaar geleden dat dat museum in de Regentschapsstraat de deuren sloot.

De burgerbeweging vraagt in een persbericht zondag dat “de verzameling van moderne kunst, sinds 2011 ontoegankelijk, snel opnieuw in de beste museale omstandigheden wordt tentoongesteld.”

Voorts vraagt MzM een fundamentele reflectie met alle betrokken partijen over de inzet van een nationaal museum voor moderne kunst in Brussel. Ook een juiste en up-to-date informatie van de publieke opinie van de stand van zaken van het dossier staat op het verlanglijstje.

Voor MzM moet er een oplossing komen vóór februari 2016, dat is vijf jaar na de sluiting voor het museum, “die hem zijn rechtmatige plaats teruggeeft in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB).”

MzM bestaat uit docenten, kunstenaars, cultuurverantwoordelijken en andere burgers. “Wij vinden deze sluiting onzinnig. Ze strookt niet met de doelstellingen van de KMSKB : het bewaren, tonen en duiden van de kunstwerken die hen zijn toevertrouwd, “aldus MzM.

Directeur Michel Draguet kondigde vier jaar geleden de sluiting aan van de afdeling moderne kunst van de KMSKB. In de plaats kwam het Fin-de-Sièclemuseum.

Brusselnieuws. EVC © brusselnieuws.be. 08/02/2015

 

Sleurs: ‘Draguet moet zich loyaal opstellen’

Michel Draguet, directeur van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten (KMSKB), “moet zich loyaal opstellen ten aanzien van zijn voogdijminister”. Dat kreeg Draguet woensdag te horen op het kabinet van staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA). Met andere woorden: hij krijgt een spreekverbod ten aanzien van de pers.

Draguet vroeg een afspraak met zijn voogdijminister, Elke Sleurs, na haar ophefmakende verklaring in de media vorige week dat het Fin-de-Sièclemuseum dicht moet. Het zou de baan moeten ruimen voor de collectie moderne kunst van de KMSKB, die in het depot opgeborgen zit. Draguet is de initiatiefnemer van het Fin-de-Sièclemuseum.

Draguet, die meer duidelijkheid wou, heeft die niet gekregen. Afhankelijk van de bron duurde het onderhoud op het kabinet 15 dan wel 30 minuten. Elke Sleurs kreeg hij niet te zien, want die werd in het parlement verwacht. “De planning van het parlement is veranderd”, zegt Sleurs’ woordvoerder daarover.

Spreekverbod
Van haar kabinetschef Greet Claes kreeg Draguet te horen “dat hij zich loyaal moet opstellen ten aanzien van zijn voogdijminister”. Geen verklaringen meer in de pers dus. Voor vragen moet hij doorverwijzen naar het kabinet.

Draguet kreeg dus een spreekverbod opgelegd. Hij heeft daar zelf ervaring mee, aan de andere kant van het spectrum: het personeel van het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) kloeg twee jaar geleden steen en been over het feit dat Draguet een spreekverbod had opgelegd aan het personeel, toen het kritiek had op Draguets plannen om het MIM uit het Old England gebouw te halen.

Na de storm van protest over de mogelijke sluiting van het Fin-de-Sièclemuseum zei Sleurs in de Kamer vorige week dat er mogelijk plaats is voor én de collectie moderne kunst én de collectie van het Fin-de-Siècle. Een ruimte van een paar duizenden vierkante meter in een zijvleugel van het museum staat al jaren leeg. Dat komt omdat de renovatiewerken door de Regie der Gebouwen tergend traag vooruitgaan. Wanneer die werken klaar zullen zijn, is onduidelijk.

‘Constructief gesprek’
Of het Fin-de-Sièclemuseum nu kan blijven of niet, en bij uitbreiding, of hij op lange termijn aan het hoofd kan blijven van de KMSKB, daar heeft Draguet woensdag niets over vernomen. En als hij het wel had vernomen, dan mocht hij er in elk geval niets over zeggen.

Officieel luidt de communicatie van beide kanten “dat er een constructief gesprek heeft plaatsgevonden dat zal worden voortgezet”.

Dat de verhouding tussen federaal staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Elke Sleurs (N-VA) en Michel Draguet niet optimaal is, is al langer bekend. Sleurs verwijt Draguet, die een PS-etiket heeft, grove onbekwaamheid in het beheer van de federale musea.

Woordvoerder Luc Demullier bevestigt aan brusselnieuws.be dat Sleurs de optie bestudeert om zowel oude, moderne en hedendaagse kunst én het Fin-de-Sièclemuseum (of de collectie ervan) in het gebouw van de KMSKB aan de Regentschapsstraat te huisvesten. In de Kamer zei Sleurs woensdagavond dat deze piste haar voorkeur geniet. Demullier ontkent dat Sleurs daarmee een bocht nam. De verhuis van de collectie moderne kunst naar de Citroëngarage, daar is en blijft voor Sleurs geen sprake van.

Sleurs plant in januari overleg met de verschillende ministers van Cultuur van de deelstaten. Wordt vervolgd dus.

 

Eric Vancoppenolle © brusselnieuws.be. 17/12/2014

 

Museumbaas Draguet: ‘Regering-Michel moét besparingen terugschroeven’

 Michel Draguet, conservator van de musea aan de Kunstberg: ‘Waarom zouden wij meer moeten besparen dan Bozar?’ © Photo News

Ontslagen, minder expo’s en in het worstcasescenario een extra sluitingsdag. Dat staat de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België te wachten als de regering-Michel voet bij stuk houdt met haar besparingsplannen, zegt museumbaas Michel Draguet.

Michel Draguet is het grondig beu dat zijn naam telkens weer genoemd wordt in combinatie met de begrippen ‘mismanagement’ en ‘politieke benoemingen’. Ja, hij draagt zijn hart links, zegt de Brusselaar terwijl hij ons in zijn bureau op de Kunstberg in Brussel een document onder de neus duwt met zijn verwezenlijkingen als manager van Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB). ‘Maar mijn museum en de andere federale wetenschappelijke instellingen afdoen als PS-bastions, zoals bepaalde politici (van de N-VA, red.) de voorbije dagen tot vervelens toe hebben beweerd, is oneerlijk en onjuist. Gelooft u nu echt dat het hier volloopt met politiek benoemden?’

Maar nog meer dan aan de verwijten over zijn politieke kleur ergert Draguet zich aan de aantijgingen over het wanbeheer van zijn museum, dat volgend jaar meer dan 700.000 euro van zijn federale dotatie moet inleveren. ‘Mismanagement? Toon het mij!’, zegt hij. ‘Van financieel wanbeheer is geen sprake – integendeel. Tussen 2003 en 2013 is ons budget verdubbeld (van 6 naar 12 miljoen, red.), terwijl onze dotatie slechts lichtjes is toegenomen. Subsidies bedragen nog maar een derde van ons budget, tegenover de helft in 2003. De voorbije jaren hebben we fors moeten inleveren van de federale staat, en straks komt daar nog eens bijna 20 procent bovenop. Daartegenover staat wel dat ons bezoekersaantal het voorbije decennium is verdubbeld naar 600.000 per jaar. Het Fin-de-Siècle museum klokt in zijn eerste levensjaar waarschijnlijk af op 150.000 bezoekers.’

Impact

De timing voor zijn verdediging is niet toevallig. Draguet maakt zich grote zorgen over de aankomende besparingen. Zoals alle federale instellingen moet het KMSKB volgend jaar zo’n 20 procent besparen: 4 procent op personeel en 20 procent op werkingskosten. Voor zijn instelling komt dat neer op 720.000 euro in 2015. ‘In 2013 en 2014 werd al 11 procent bespaard op onze dotatie. De voorziene inkrimping voor 2015 is niet meer haalbaar zonder gevoelige impact op onze missie.’

Over wat dat concreet betekent, worden verschillende scenario’s onder de loep genomen. ‘We riskeren twintig mensen op straat te moeten zetten. Maar dat wil ik te allen prijze vermijden. Hoe? Vanaf december zijn onze musea in het weekend een uur langer open om extra bezoekers te kunnen ontvangen. We onderzoeken ook de mogelijkheid van een extra sluitingsdag tijdens de week, of een andere sluitingsdag dan maandag. Dat zou een drastische beslissing zijn, maar we kunnen misschien niet anders. We bestuderen ook een goedkopere bewaringstechniek voor onze kunstwerken, zonder dat de kwaliteit van de werken in het gedrang komt. Onvermijdelijk zal in het expo-aanbod worden geschrapt. In 2015 gaan zeker twee geplande expo’s niet door omdat het kostenrisico te hoog is.’

Maar Draguet hoopt dat de federale regering bijdraait. Minister Didier Reynders (MR), bevoegd voor federale kunstinstellingen, gaat de verwachte besparingen voor Bozar, De Munt en het Nationaal Orkest van België halveren. ‘Ik hoop dat onze staatssecretaris (Elke Sleurs (N-VA) van Wetenschapsbeleid, red.) dezelfde plannen heeft. Waarom zouden wij meer moeten besparen dan Bozar? Wij zijn vergelijkbare instellingen: Bozar heeft ook een museale opdracht.’

Citroën

Een uitnodiging van Sleurs kreeg Draguet nog niet. Als het zo ver komt, zal het in dat onderhoud zeker ook gaan over een ander prangend dossier: het ‘Citroënmuseum’. De Brusselse regering wil in de Citroëngarage aan het Brusselse kanaal een museum voor moderne en hedendaagse kunst onderbrengen, met werken uit de depots van Draguet. De N-VA is niet gewonnen voor dat idee. De regering-Michel wil liever investeren in de infrastructuur van de federale musea, om op termijn een collectie zoals moderne kunst te kunnen tonen in het Jubelpark.

Draguet sluit zich aan bij de federale visie. ‘Ik kan begrijpen dat de Brusselse regering wil investeren in de kanaalzone. Maar een museum voor hedendaagse en moderne kunst is het best op zijn plaats in het Jubelpark. Het is een symbolische plek: historisch voor ons land en door de nabijheid van de Europese instellingen. Ik ben voorstander van een nieuw gebouw in het Jubelpark. In afwachting kan onze modernekunstcollectie terecht in het Vanderborghtgebouw in hartje Brussel. Dat is mijn mening, de federale en de Brusselse regering moeten er samen uitgeraken. Ik voer uit wat zij beslissen. Ik ben maar een ambtenaar.’

 Thomas Peeters, De Tijd, 06 november 2014 

COLLECTIE HEDENDAAGSE KUNST GAAT NIET NAAR CITROËNGARAGE

Fin-de-Siècle Museum moet nieuw onderkomen zoeken

De collectie moderne en hedendaagse kunst gaat terug naar het Museum voor Schone Kunsten in Brussel. De carrousel van verhuizingen naar het Vanderborghtgebouw en daarna naar de Citroëngarage, valt daardoor in het water. Daar is nochtans al een pak geld voor uitgetrokken.

De collectie moderne en hedendaagse kunst is momenteel verbannen naar de depots. Dieter Telemans 

Er komt duidelijkheid over het lot van de collectie moderne en hedendaagse kunst in Brussel. Ze keert terug naar het Museum voor Schone Kunsten, waar ze oorspronkelijk vandaan kwam. Dat is een beslissing van staatssecretaris van Wetenschapsbeleid Elke Sleurs (N-VA). Die schrijft in haar beleidsnota dat ze onderzoekt hoe ze de collectie opnieuw kan integreren in het museum. Ze vraagt zich af hoe ze de collectie kan integreren. En dus niet of ze die kan integreren.

Daarmee schroeft ze een dominoreeks van veranderingen terug. De collectie werd in 2011 in de depots ondergebracht omdat museumdirecteur Michel Draguet in de benedenzalen het Fin-de-Sièclemuseum inrichtte. Dat was, naast het Magrittemuseum, een nieuw themamuseum. Het is voornamelijk opgebouwd rond de collectie Gillon-Crowet, een privéverzameling met Franse art nouveau en symbolisme.

De verbanning van de collectie moderne en hedendaagse kunst naar de depots, bracht een golf van verontwaardiging teweeg. Elke week kwam een groep kunstminnaars voor de poorten van het museum protesteren. In de publieke opinie gingen stemmen op tegen deze verontachtzaming van de collectie. Uiteindelijk vond ook de politieke wereld dat de verzameling getoond moest worden.

De vorige staatssecretarissen, Paul Magnette en Philippe Courard (beiden PS), gingen met Michel Draguet op zoek naar alternatieve presentatieplekken. De site van het Museum voor Schone Kunsten was volzet, zo klonk het. Er moest elders gekeken worden.

Begin dit jaar kwam er een akkoord voor het Vanderborghtgebouw, vroeger bekend als een eigendom van Belfius en ooit nog festivalcentrum van Brussel 2000. De stad Brussel bracht het gebouw in, er werd een studie van 750.000 euro besteld, en de herinrichting van het pand voor museumgebruik was begroot op zeven miljoen euro.

De inrichting van het Vanderborghtgebouw werd beschouwd als een tijdelijke oplossing. Later zou het gebouw nog dienst kunnen doen voor andere museale of culturele doeleinden.

De collectie moderne en hedendaagse kunst zou hier ook maar tijdelijk blijven, in afwachting van een ambitieus nieuw kunstmuseum. Vlak voor de verkiezingen van dit voorjaar toverde minister-president Rudi Vervoort (PS) daarvoor de Citroëngarage uit zijn hoed. De aankoop daarvan is nog steeds niet afgerond.

Citroëngarage

Met de beslissing van Elke Sleurs om de collectie opnieuw onder te brengen in het museum, komt heel de keten van toekomstige oplossingen op losse schroeven te staan.

Het ziet ernaar uit dat de stad Brussel en het Brussels Gewest in het Vanderborghtgebouw een kinderkamer aan het inrichten zijn voor een baby die nooit zal komen. De vraag is of de verdere investeringen in de herinrichting nog zin hebben. Of gaan beide overheden meteen over tot het herbergen van een andere collectie? Op termijn zou deze ruimte namelijk het huidige Muziekinstrumentenmuseum kunnen huisvesten.

Ook de finale stap in de keten, de aankoop van de Citroëngarage om een museum voor hedendaagse kunst uit te bouwen, wordt een onzekere zaak. Zonder collectie dreigt minister-president Vervoort een lege doos aan te kopen. Desgevraagd liet hij onlangs al weten op eigen houtje door te gaan met zijn plan. Voor het stofferen van het museum zou hij dan beroep doen op privé-verzamelingen.

Dat staatssecretaris Sleurs de collectie moderne en hedendaagse kunst laat terugkeren naar het museum, is allicht ingegeven door de wens om de collectie van het museum integraal samen te houden. Volgens deze logica toont het museum dan een mooi historisch overzicht van de kunst.

De staatssecretaris is niet doof geweest voor de reserves bij de collectie Gillon-Crowet. Die werd indertijd aanvaard ter betaling van successierechten voor 22 miljoen euro. Hier en daar werd wel eens opgemerkt dat ze daarmee overschat was.

Wat zeker speelt, is dat de collectie indertijd verworven is door het Brussels Gewest, een instantie die in se geen culturele bevoegdheid heeft. In die zin is ze een anomalie in een federaal museum.

Als Sleurs de collectie moderne en hedendaagse kunst opnieuw wil onderbrengen in het museum, zal het Brussels Gewest een nieuwe plek moeten vinden voor Gillon-Crowet. Misschien kan dat dan in de Citroëngarage.

 

 Geert Sels, De Standaard. 09 DECEMBER 2014 |

Peter Swinnen: ‘Steek Moderne Kunst niet in kunstgraf’

Vlaams Bouwmeester Peter Swinnen roept in een opiniestuk op om een commissie van museumexperts samen te stellen voor het Museum voor Moderne Kunst. De collectie zo maar terugplaatsen in het ‘kunstgraf’ aan de Regentschapsstraat is voor hem geen optie.

Peter Swinnen reageert in opiniestuk in De Standaard op de plannen van federaal staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA). Die wil de collectie moderne kunst, die in het depot stof zit te vergaren, opnieuw tentoonstellen in het gebouw van Schone Kunsten aan de Regentschapsstraat. Daarvoor moet het Fin-de-Sièclemuseum wijken.

Swinnen betreurt dat de discussie over een Museum voor Moderne en Hedendaagse Kunst in Brussel al vijf jaar gereduceerd wordt tot een vastgoedoperatie. Ook vindt hij dat de politici moeten stoppen met het op de haverklap veranderen van mening.

“Je kan de collectie Moderne en Hedendaagse kunst dan wel weer in een put op de Kunstberg dumpen, maar daarmee heb je nog geen modern museum. Wanneer wordt eindelijk geluisterd naar museale experts?”, schrijft Swinnen. Hij reageert als architect en niet als Vlaams Bouwmeester.  Die ‘put’ met vijf ondergrondse verdiepingen omschrijft hij ook nog als “een kunstgraf”.

Bovendien ziet hij de tijdelijke onderbrenging van de collectie in het Vanderborghtgebouw in de Schildknaapstraat ook niet zitten. “Dit voormalige magazijn voor meubelen is niet alleen ongeschikt om kunst op een volwaardige wijze te tonen door de lage plafonds, problematische lichtinval en hoge renovatiekosten. Bovendien is het netto slechts 4.000 vierkante meter groot, dat is 160 procent van het Magritte Museum. Niet om 250 werken van één kunstenaar te huisvesten, maar een collectie van meer dan 5.000 werken.”

Swinnen stelt daarom voor om een commissie van lokale en internationale museale experts samen te stellen die zich over een geschikte locatie moet buigen. “Ga vanuit het beleid volwaardig en met open vizier de culturele en maatschappelijke discussie aan omtrent de collectie Moderne en Hedendaagse kunst”, voegt hij eraan toe. En ten slotte: “Beslis in alle sereniteit en met een onomstootbaar wetenschappelijk ethos over de uiteindelijke museale en stedelijke lotsbestemming.”

 

Brusselsnieuws. 12/12/2014

Sjacheren met kunst in Brussel

Staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) begeleidt ‘kunstpaus’ Draguet naar de uitgang

©Stefaan Temmerman

Op de Brusselse kunstscène hebben N-VA en PS een nieuw slagveld gevonden. Voor staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) moet de heerschappij van de Brusselse museumdirecteur Michel Draguet, niet meer al te lang duren. Sleurs zet het Fin- de-Sièclemuseum en de Citroën-garage van de PS-vriend op de helling.

Welk lot is museumdirecteur Michel Draguet beschoren?

©Stefaan Temmerman

Die directeur neemt constant foute beslissingen en wil vooral zijn persoonlijke ambities waarmaken

Elke Sleurs, staatssecretaris

Uiteraard heeft deze politieke kunstsaga zijn eigen cultuurpaus: Michel Draguet. Voor de ene is hij een visionaire museumdirecteur, voor de andere een sjoemelende (PS-)apparatsjik eerste klas. Draguet staat aan het hoofd van de Musea voor Schone Kunsten, en het brein achter het Magrittemuseum en Fin-de-Sièclemuseum.

Tegenstanders verwijten hem dat in 2013 de tentoonstelling rond Rogier van der Weyden letterlijk in het water viel en internationale samenwerkingen rond Gustav Klimt en het Parijse surrealisme afsprongen. Voor staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA), die hem ‘wanbeleid’ en ‘mismanagement’ aanwrijft, moet de man in elk geval niet meer al te lang aanblijven.

“Die directeur neemt constant foute beslissingen en wil vooral zijn persoonlijke ambities waarmaken”, zegt de N-VA-staatssecretaris. “Door hem is de financiering van grote tentoonstellingen fout gelopen, is er slecht omgesprongen met het mecenaat van AB Inbev ter waarde van anderhalf miljoen euro, en staat er een grote collectie te verrotten in de kelders. Ik erf een wespennest door hem en moet orde op zaken stellen.”

Volgend jaar plant Sleurs een audit van de musea waar Draguet de plak zwaait. Of een extern bureau die doorlichting zal uitvoeren, is nog niet beslist. “Wat er met Draguet moet gebeuren, is een cruciale vraag. Hij zal worden beoordeeld op basis van objectieve criteria en daar zal ik de nodige conclusies uit trekken. Dit hele dossier wordt gepresenteerd als een politieke afrekening, maar dat is het niet. Iedereen die iets van kunst kent, heeft kritiek op die man.”

Waar moet de collectie van moderne kunst heen?

Even terug naar 2011, het begin van de vete tussen PS en N-VA, waarvan Draguet het middelpunt vormt. De collectie van het Museum voor Moderne Kunst verdwijnt dan naar een ondergronds depot. Een tijdelijke oplossing, want de Brusselse gewestregering wil ze later onderbrengen in het Vanderborghtgebouw in de Schildknaapstraat.

Voor de renovatie van dit vroegere festivalcentrum is al een studie besteld van 750.000 euro en de herinrichting is begroot op 7,5 miljoen euro. De moderne kunstcollectie zou daar even een onderkomen krijgen tot de Citroëngarage omgevormd is tot een Brussels Tate Modern, wat hét prestigeproject moet worden van de verwaarloosde Kanaalzone. Met die doorschuifoperatie negeert de Brusselse gewestregering wel een belangrijk feit: ze verschuift een kunstcollectie die niet van haar is, maar van de federale regering, tussen verschillende gebouwen.

Ik wil graag dat alle collecties van de Koninklijke Musea samen blijven en een opwaardering krijgen

Elke Sleurs, staatssecretaris

Die ‘rechtmatige eigenaar’ heeft andere plannen met de collectie. Sleurs wil de kunstwerken weer verhuizen naar hun oorspronkelijke locatie van voor 2011 (het Museum voor Moderne Kunst). “De Citroëngarage is een piste van het Brussels Gewest”, zegt ze. “Dat doet aan bevoegdheidsoverschrijding, ik niet. Mag ik er ook even op wijzen dat Brussel niet eens bevoegd is voor cultuur? Het lijkt nu alsof ik Brussel een nieuw museum misgun, maar ik misgun niemand iets. Dit is de wereld op zijn kop. Ik wil graag dat alle collecties van de Koninklijke Musea samen blijven en een opwaardering krijgen. Daarom moet de collectie met moderne kunst niet langer staan te rotten in de kelder, maar weer in ere worden hersteld.”

Waar Sleurs dan weer aan voorbij gaat, is dat in die oorspronkelijke museumzalen nu het Fin-de-Sièclemuseum huist. Dat museum zou dus moeten sneuvelen voor de komst van de oude collectie van het Museum voor Moderne Kunst. “Voor ons is het ondenkbaar dat we het Fin-de-Sièclemuseum moeten sluiten”, zegt de persattaché van Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. “Dat zou echt helemaal te gek zijn.”

Om het nog ingewikkelder te maken: de kern van het Fin-de-Sièclemuseum is de collectie Gillon-Crowet, en die voormalige privécollectie is wel in handen van het Brussels Hoofdstdelijk Gewest. Dat kocht de verzameling art nouveau-kunst in 2007 voor 22 miljoen euro, wat – alweer volgens N-VA – een schromelijke overschatting is van haar echte waarde.

Komt er dan nog een museum voor moderne kunst in de Citroëngarage?

 Ja, maar het is onduidelijk wat die zal inhouden. Brussels minister- president Rudi Vervoort (PS) wil koste wat kost nog deze legislatuur zijn ‘Guggenheim’ aan de Sainctelettesquare openen. Als de federale collecties daar niet heen kunnen, maakt de Brusselse regering zich sterk dat ze wel zal kunnen putten uit andere collecties. Die kunstschatten van – pakweg – Belfius, ING of KBC en andere privéverzamelaars zouden de gigantische zalen van de Franse autogarage moeten vullen. Eind dit jaar wil Vervoort alvast de verkoop van de garage rond hebben.

De Brusselse regering maakt van zichzelf graag het slachtoffer in dit dossier. “Ik weiger dat #Brussel gegijzeld wordt door intern communautair getwist in de federale regering #begov #brugov”, tweette Vervoort gisteren. Hij verwijst er dan naar dat N-VA’ster Elke Sleurs het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in ere wil herstellen, en Didier Reynders graag een museum in het Jubelpark propageert. Gemakshalve vergeet hij er wel bij te zeggen dat hij een collectie claimde voor zijn Museum aan het Kanaal die eigendom is van de federale regering.

Waar blijft de visie?

Er is een gebrek aan engagement en visie, en het zou me verbazen als dat er tijdens dit politieke bestel nog zal komen

Wouter Davidts, hoofd Vrije Kunsten aan Sint Lucas Antwerpen

In essentie botsen hier twee verschillende visies op kunst en cultuur. De staatssecretaris hangt een meer traditionele visie aan, waarbij een museum een totaaloverzicht kan bieden van alle kunststromingen door de eeuwen heen. Draguet kiest voor themamusea, getuige het Fin-de-Sièclemuseum en het Magrittemuseum, over kantelmomenten in de kunstgeschiedenis.

Omdat de collecties en de gebouwen versnipperd zijn over de twee niveaus, wordt geen definitieve keuze gemaakt voor deze of gene visie en blijft het morsen met erfgoed in Brussel.

“Of dat museum er nu komt in het Citroëngebouw of niet, lost het oorspronkelijke probleem niet op”, zegt Wouter Davidts, hoofd Vrije Kunsten aan Sint Lucas Antwerpen en docent aan de Vakgroep Architectuur & Stedenbouw van de Gentse universiteit. “Het gebouw is in dit stadium zelfs bijzaak. Er is een gebrek aan engagement en visie, en het zou me verbazen als dat er tijdens dit politieke bestel nog zal komen. Er is structureel geen aandacht voor moderne kunst in Brussel, en het is een gotspe dat dit nu nog kan. Iedereen laat weleens een ballonnetje op, maar er is gewoon geen gemeenschappelijk verhaal.”

TINE PEETERS, De Morgen, 10-12-14

Citroëngarage krijgt geen moderne kunst

Foto: Photo News

De collectie moderne en hedendaagse kunst die nu in de depots zit, keert terug naar het Museum voor Schone Kunsten. De dagen van het Fin-de-Sièclemuseum in Brussel zijn geteld.

De zowat vierduizend stukken uit de collectie moderne en hedendaagse kunst keren terug naar het Museum voor Schone Kunsten in Brussel. Dat schrijft staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Elke Sleurs (N-VA) in haar beleidsnota. Ze verwijst daarvoor naar het regeerakkoord, dat zegt dat waardevolle infrastructuur in stand houden prioriteit heeft op nieuwe initiatieven.

Fin-de-Sièclemuseum

De site van het Museum voor Schone Kunsten zit vol. De enige plek om de collectie onder te brengen, is waar ze vandaan kwam: in de ondergrondse zalen waar nu het Fin-de-Sièclemuseum zit. Dat ging vorig jaar op sinterklaasdag open en kostte 7,5 miljoen euro. Het is opgebouwd rond de collectie Gillon-Crowet, die door het Brussels Gewest werd aanvaard als betaling van successierechten. Ze werd toen geschat op 22 miljoen euro. Het Brussels Gewest zal dus een nieuw onderkomen moeten zoeken voor deze collectie.

De alternatieve plekken die al in de maak waren om de collectie moderne en hedendaagse kunst te herbergen, worden bij deze twijfelachtig. Voor de overgangsoplossing in het Vanderborghtgebouw is een studie van 750.000 euro besteld en een bedrag van zeven miljoen euro geblokkeerd. De finale oplossing, een nieuw kunstmuseum in de Citroëngarage, wordt penibel nu het Brussels Gewest de collectie van de federale overheid niet krijgt.

Slag in het gezicht

Vlaams parlementslid Yamila Idrissi (SP.A), die een van de initiatiefnemers van het Museum aan het kanaal is, reageert teleurgesteld. ‘Dit is een slag in het gezicht van iedereen die geloofde in samenwerking tussen politici op alle niveaus over de partijgrenzen heen. Zo’n beslissing betekent de doodsteek voor het Museum aan het Kanaal.’

Volgens Idrissi tast de beslissing van staatssecretaris Sleurs ‘de geloofwaardigheid van de politiek aan’. ‘Het museum voor moderne en hedendaagse kunst in de Brusselse Kanaalzone staat voor mij symbool voor de mogelijkheid van federale, Vlaamse, Waalse en Brusselse politici om aan eenzelfde zeel te trekken, om zichzelf te overstijgen en verandering mogelijk te maken.’

Amateurtoneel

Voor Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen) doet de beslissing ‘eerder denken aan een slecht amateurtoneel dan aan goed bestuur’. Niet alleen heeft de discussie over het museum de belastingbetaler al veel geld gekost, het wordt hoog tijd dat men gaat bepalen op welke manier de hele Citroënsite een bestemming kan krijgen die echt recht doet aan het opmerkelijke gebouw.

‘Groen vindt dat Brussel een echt Museum voor Hedendaagse en Moderne Kunst verdient. Een volwaardig museum dat uit meer bestaat dan uit wat kelderstukken uit het Museum voor Schone Kunsten zoals nu op tafel ligt. Het wordt dringend tijd dat de verantwoordelijken op alle niveaus eens gaan bepalen wat er precies moet getoond worden en waar dat op een optimale manier kan. Het gezeul met de collectie zoals we het vandaag zien, heeft de belastingbetaler in deze crisistijden al onnodig veel geld gekost.’

 

http://www.standaard.be/cnt/dmf20141208_01419362

 Geert Sels, De Standaard, 9/12/2014

---